Gospodyni 1/2021

Malowana Mućka

Krowa mojej babci nazywała się Mucha. Nie wiem dlaczego. Tylko ją potrafiłam rozpoznać wśród setki innych wiejskich krów pasących się nad kanałem – ja, pięcioletnia Alinka wiedziałam, że ta łaciata, z zagiętym rogiem, to Mucha. Inni potrafili przypasować każdą krowę do konkretnego gospodarza, ja znałam tylko Muchę. Z żadną inną krową nie wiążę wspomnień. Mucha była nieduża, łagodna. Nie bałam się jej, aż mnie raz zagoniła do jeziora – za zbytnie spoufalanie się. Cieliła się niemal co roku, a jej cielęta były słodkie, tylko szybko gdzieś znikały i wtedy było mi smutno.

Teraz nie tylko cielęta, ale i krowy zniknęły z krajobrazu polskiej wsi albo znikają… Gdy już trochę zadomowiłam się na mojej podlaskiej wsi, zaczęłam w okolicy szukać swojskich produktów „od gospodarza”, wiadomo, jak jajka – to tylko od kur szczęśliwych, jak ziemniaki czy pomidory – to takie „jak dla siebie”, jak miód – to „od pszczół”, a nie od pszczelarza. Świni nie uświadczysz – wiadomo, ASF. Martwiło mnie, że krów w okolicy nie widać. „Gdzie tu kupić mleko od krowy?” – zapytałam kiedyś sąsiada. „Pani kochana, jakie krowy? Nie opłaca się trzymać tu krowy – machnął ręką sąsiad. – Dla siebie za dużo tego mleka, nie da się tyle wypić czy przerobić, a sąsiad mleka od sąsiada nie kupi, bo po co sąsiad ma się wzbogacić? Lepiej do sklepu, kupić karton i spokój”. Rozwiały się mrzonki o mleku jak śmietana do porannej kawki, własnych serach. Chcesz mleka – jedź do sklepu albo do wsi, gdzie jeszcze krowy są, ale to ze 20 km będzie. Wieś się zmienia, trzymanie krowy, aby mieć własne mleko, przestało się opłacać. Dlatego w tym numerze „Gospodyni” piszemy o robinsonach, którzy jeszcze mają własne krowy – takie wypasane na trawie, mające imiona, wygłaskane i które, niczym domowe zwierzęta, są uważane za członków rodziny.

Swojskie mleko, własny chleb, warzywa i owoce z bioupraw, wyroby mleczne ręcznie robione z malutkich gospodarstw stają się wyznacznikiem jakości życia – towarem, po który ustawiają się kolejki mieszczuchów. W zmieniającej się rzeczywistości polskiej wsi te produkty pomagają promować wieś, gminę, region, pozwalają przyciągać tych, dla których jest to wartością samą w sobie, tworząc samonapędzający się mechanizm realizacji marzeń o zdrowym, szczęśliwym wiejskim życiu.

Każda wieś może to robić, koła gospodyń wiejskich są naturalnym ambasadorem tego, co jest coraz bardziej poszukiwane – marzenia o wsi spokojnej, szczęśliwej i bogatej. W bieżącym numerze zaledwie dotkniemy tematu, który jest składową mechanizmu pozwalającego promować swój region – logotypy kół, stroje, aktywności. Z pomocą specjalistów spróbujemy odpowiedzieć na pytanie: jak to robić z głową, żeby przypadkiem, zupełnie nieświadomie, nie wypromować cudzego.